Zij zag mij

Consult aan huis

Ik zat daar met onze oudste van amper zes weken oud op de arm. Tegenover mij de babyverpleegkundige die ik gevraagd had om langs te komen voor een consult. Onze zoon huilde in de weken na zijn geboorte vele uren op een dag (en ik huilde soms – uit pure wanhoop – met hem mee). Overdag sliep hij weinig tot niet, of ik me nu focuste op de vermoeidheidssignalen of niet. Hem zelfstandig in slaap laten vallen was al helemaal ‘out of my league’. Had ik toen maar de kennis van nu gehad.

Ik besloot niet met de pakken te gaan neerzitten. We waren ontzettend blij met zijn komst en ik voelde me moeder vanaf het moment dat hij er was. Waarmee ik overigens niet wil zeggen dat ik meteen gewend was aan mijn nieuwe rol. Maar bovenal voelde ik heel veel liefde.

Had ik toen maar de kennis van nu gehad

Ik ging er elke dag weer voor, vol goede moed. Die moed kon me wel in de schoenen zakken als ik na een lange wandeling de kinderwagen over de drempel van onze voordeur tilde en de ogen van onze zoon vrijwel simultaan opengingen. Standaard gevolgd door een huiltje waarvan het volume binnen no time tot flinke hoogte rees als ik hem er niet meteen uithaalde. Aan het feit dat ik nog een jas uit moest doen of een boodschap had op te bergen, had hij duidelijk geen boodschap. Al wist ik dat eigenlijk ook wel als ik dat tegen hem zei. In feite zei ik het ook meer tegen mezelf, in een poging om rustig te blijven. Wat me in de meeste gevallen niet lukte. Gevolg: een baby die overstuur was en een moeder wiens stresslevel ook aan het pieken was. Had ik toen maar de kennis van nu gehad.

(H)erkenning

De babyverpleegkundige heeft tijdens dat consult echter wel al een zaadje geplant. Zo gaf zij mij uitleg over gevoelige baby’s: dat zij sneller huilen bij fysiek ongemak en/of (te)veel prikkels van buitenaf en dat gevoelige baby’s lichter slapen. Onze oudste was er zo een. Die (h)erkenning was troostend voor mijn moederhart.

(En zeer welkom na opmerkingen als “Maar is niet elke baby gevoelig?”, “Je moet hem niet zo pamperen joh!” en “Hij valt vanzelf (weer) in slaap, je moet hem gewoon laten huilen.”)

De babyverpleegkundige gaf ook uitleg over de impact van de verschillen tussen de leefruimte voor en na de geboorte. Min of meer al bekend, maar al dan niet fijn en goed om nog eens te horen en uitgelegd te krijgen. Je gaat als kersverse mama toch twijfelen, zeker als de – weliswaar goedbedoelde maar vaak ongevraagde – adviezen je om de oren vliegen. Ik werd er in ieder geval onzeker van. Als je het in de basis dan ook nog eens heel goed wil doen (lees: als je perfectionistisch bent of geneigd bent te zijn) en de situatie lijkt alleen maar te verergeren, voel je je falen in het moederschap. Ik wel tenminste. Want ik zag en hoorde in mijn omgeving van baby’s die wakker in bed werden gelegd, die zonder te huilen in slaap vielen en langer sliepen dan onze zoon dat deed. Door hem in te bakeren was hij beter en langer gaan slapen, maar het inslapen was hier niet door verbeterd. Het leek enkel te verslechteren. (…)

Ik had allerlei boeken gelezen, o.a. over het interpreteren van de verschillende huiltjes en het vinden van een ‘droomritme’ zonder je baby te laten huilen. Het had niet mogen baten. Van de babyverpleegkundige begreep ik dat onze zoon door alle tips en technieken die ik uitprobeerde, niet meer wist hoe inslapen er ‘vandaag’ uit zou zien. En dat gevoelige baby’s dat sneller ‘eng’ vinden en dat uiten door te gaan huilen.

Waarom baby’s huilen

Huilen is voor een baby de enige manier van communiceren. Baby’s doen dit om ervoor te zorgen dat in hun basisbehoeften voorzien wordt. Ze huilen als ze honger hebben, een verschoning nodig hebben, bij ongemak(ken) en/of als ze nabij willen zijn. Onze zoon had heel veel behoefte aan nabijheid, zowel overdag als ’s nachts. De babyverpleegkundige legde uit dat als wij in deze behoefte zouden voorzien, hij beter in zijn vel zou komen te zitten, zijn zelfvertrouwen groeien zou en hij ons dan zou kunnen ‘loslaten’. En dat als we hem dit niet konden geven, hij er in het beste geval om zou blijven vragen of in het slechte geval zou besluiten om dat niet meer te doen wat onze hechting niet ten goede zou kunnen komen. (…) Had ik toen maar de kennis van nu gehad.

Huilen is voor een baby ook de enige manier om te ont-laden.

Door het toe te laten, er voor je kind te zijn en het te laten huilen in een omgeving die veilig is voor hem/haar, leer je je kind van jongs af aan hoe de stress van alle indrukken die zijn opgedaan, te verwerken. Als je huilen altijd probeert tegen te houden, zeg je eigenlijk alleen die leuke kant van je kind te willen zien (en zijn/haar problemen, ongemakken en negatieve uitingen niet). Terwijl je in de babytijd de basis voor het verdere leven legt. Dan hoop je toch ook dat je kind met zijn/haar problemen naar je toekomt? Haar woorden resoneerden sterk met mijn eigen opvattingen hierover en – nog belangrijker – met mijn gevoel.

Diepe imprint

In mijn herinnering heeft ze er niet bij verteld dat een baby eveneens kan huilen n.a.v. dat wat het allemaal tijdens de zwangerschap en de geboorte heeft meegemaakt, gevoeld en ervaren. Deze ervaringen laten echter een diepe imprint achter; je lichaam reageert er zelfs na je geboorte nog op! Hierover is meer te lezen in de blogs die ik geschreven heb over geboortepatronen.

Door naar het geboorteverhaal te kijken, zal je gaan begrijpen waarom een baby zoveel huilt en/of zo gevoelig is. Je komt dan tot de kern! En dan kan er geheeld (gaan) worden.

Gedrag is altijd logisch

De geboorte van een kind is voor zowel de ouders als het kind een intense ervaring. Het geboorteproces verloopt geregeld anders dan van te voren gedacht/gehoopt. Vaak tot (grote) teleurstelling en/of verdriet van de zwangere. Maar ook de baby had het anders bedacht. Zo wil een baby het liefst zelf zijn geboorte in gang zetten, op zijn eigen manier, in zijn eigen tijd. Het kan heel overweldigend, beangstigend dan wel frustrerend zijn voor een baby als hij niet zijn eigen proces kan inzetten en/of voortzetten. Daarnaast kan een geboorte ook heel pijnlijk zijn voor een baby. Het kan zijn dat hij hier na de geboorte nog last van heeft en daarom huilt. Het zal pas stoppen met huilen tot het begrepen (en in zijn/haar behoefte gezien) wordt en er iets aan gedaan wordt. Gedrag is altijd logisch!

De geboorte van onze oudste liep ook anders dan gedacht. Had ik toen maar geweten dat zijn huilen hieraan te linken was. Dat hij ons zo zijn kant van het (geboorte)verhaal wilde vertellen. Dat zijn snelle geboorte hem overweldigd had, evenals de hulp die daarbij van buitenaf geboden werd vanwege de noodzaak om hem in de slotfase snel geboren te laten worden. Dat de navelstreng die om zijn nekje zat, hem het gevoel had gegeven te stikken en dat hij daardoor doodsbang was geweest. Dat het na zijn geboorte weggehaald worden bij mij heel veel impact op hem had gehad. Dat hij enorm moest wennen aan de overgang van de begrenzing in de buik naar de immense ruimte die er ‘ineens’ was, aan de harde geluiden om hem heen, het felle licht, de kou…

Nog zo klein

In overleg met mij stelde de babyverpleegkundige een stappenplan op hoe onze zoon alleen te leren inslapen in de wieg, in kleine stapjes. Slaaptraining in a gentle way, maar wel een plan van aanpak waarbij ik de kamer zou verlaten en hem aanvankelijk zou laten huilen. Om hem – zo was de gedachte – de kans te geven om te ontladen. Indien nodig, zou ik naast/met hem gaan zitten. Het werd steevast het laatste. Ik liet hem liever huilen in mijn aanwezigheid dan dat ik hem alleen liet. Hij was nog zo klein…

Op gevoel

Had ik toen maar de kennis van nu gehad. Dat als een kindje stopt met huilen, de behoefte aan nabijheid er nog steeds zal zijn. Alleen het vertrouwen niet. (…) Onze zoon had destijds onze geborgenheid nog nodig om zich beter te voelen. Gelukkig kwam ik hem hier ook zonder deze kennis in tegemoet. Want ik had besloten om mijn gevoel te volgen.

Het werd hem dus niet, deze slaaptraining. Of in ieder geval dit plan van aanpak. Ik heb het consult al dan niet als zeer waardevol ervaren. Want de babyverpleegkundige zag mij. En ze luisterde naar mij. Zonder oordeel. Ze wist me met haar woorden en haar hele zijn te empoweren. Waarvoor ik haar nog altijd zeer dankbaar ben.

Ik gun elke zwangere/moeder iemand die haar ziet. Die naar haar luistert. En haar empoweren kan. Ik hoop dat ik deze rol voor veel mama’s (to be) mag gaan vertolken!

Met Ruimte voor Gevoel

RvG | Copyright 2020